Hiện nay, theo quy định, thời gian người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tối thiểu để hưởng lương hưu phải đủ 20 năm.

Trong sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 tới đây, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang đề xuất giảm số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới còn 10 năm.

Từ đó, sẽ tạo điều kiện cho người lao động tham gia muộn, có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội ngắn, được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi bảo hiểm xã hội.

Liên quan đến đề xuất trên, ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng Ban chính sách pháp luật (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho biết, theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội muốn hưởng chế độ hưu trí phải đảm bảo 2 điều kiện, đó là đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động và đảm bảo có đủ tối thiểu 20 năm tham gia bảo hiểm xã hội.

Trong khi đó, ông Quảng cho rằng, điều kiện đủ 20 năm tham gia bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu là thời gian quá dài. Như vậy, sẽ hạn chế quyền lợi đối với một số người lao động khi tham gia vào quan hệ lao động muộn, có số năm đóng thấp rất khó để đủ thời gian hưởng chế độ hưu trí.

Chính vì vậy, Nghị quyết 28 về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội đã xác định, sửa đổi điều kiện về hưu theo hướng giảm dần điều kiện tối thiểu để tham gia bảo hiểm xã hội, để được hưởng chế độ lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới có thể giảm thấp hơn nữa.

Theo ông Quảng, trong lần sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội sắp tới, việc giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội là một trong những giải pháp đảm bảo tăng số lượng người ở lại trong hệ thống bảo hiểm xã hội để họ được hưởng chế độ hưu trí.

Bởi vì, trong các chính sách về bảo hiểm xã hội, có thể nói chính sách hưu trí là chính sách đảm bảo an sinh tốt nhất cho người lao động. Khi còn trẻ tham gia lao động, có tích lũy để về già được hưởng lương hưu.

Ông Lê Đình Quảng cho rằng, hiện nay, chính sách bảo hiểm xã hội vẫn theo nguyên tắc đóng - hưởng, đặc biệt ở chế độ hưu trí. Vì vậy, rất nhiều lao động, nhất là lao động trực tiếp có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội ngắn và thường về hưu trước tuổi, nên tỷ lệ hưởng chế độ hưu trí rất thấp.

Vì vậy, theo ông Lê Đình Quảng, ở lần sửa đổi này cần tính toán lại theo nguyên tắc tăng cường tính chia sẻ khi hưởng chế độ bảo hiểm hưu trí, để người lao động có điều kiện tham gia đủ 20 năm hoặc nếu hạ xuống còn 15 năm, khi hưởng chế độ hưu trí vẫn có một khoản tiền nhất định để đảm bảo cuộc sống tối thiểu.

Phó trưởng Ban chính sách pháp luật cho rằng sẽ cần có nhiều giải pháp đồng bộ để một chính sách được đồng thuận với việc giảm thời gian tham gia bảo hiểm xã hội xuống 15 năm, hoặc tiến tới 10 năm nhưng mức lương hưu cần đảm bảo đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu. Đây là bài toán phải tính kĩ lưỡng.