Trạm bơm Gò Găng (Nghĩa Mỹ, Thái Hòa)Lỗi “cóp py - pết”

Hệ thống kênh dẫn tạo dòng ngập đầy rác bẩn

Theo “Quyết định phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật công trình: Trạm bơm điện, kênh tưới Gò Găng - Đồng Máy - Thịnh Mỹ xã Nghĩa Mỹ thị xã Thái Hoà” số 1815 ngày 11/11/2013 của UBND thị xã Thái Hòa, thì trạm bơm này sẽ bơm nước từ kênh Đông, hồ chứa nước sông Sào và hồ chứa nước đập để chống hạn cho 45 ha lúa và cấp nước sinh hoạt cho 118 hộ dân trong vùng. Trạm bơm do UBND xã Nghĩa Mỹ làm chủ đầu tư với công suất 33kw, tổng kinh phí phê duyệt hơn 2,8 tỷ đồng từ chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, ngân sách địa phương và vốn huy động hợp pháp khác. Cũng theo quyết định này, trạm bơm được thiết kế với hai tổ máy trục ngang, công suất trung bình mỗi máy 220m3. Nhưng sau khi vận hành thử vào năm 2016, trạm bơm này vẫn chưa thể bàn giao để đưa vào hoạt động.

Qua quan sát của chúng tôi, đã mấy năm qua, trạm bơm Gò Găng với hệ thống kênh mương được đầu tư kiên cố dường như không hoạt động. Khu vực kênh dẫn tạo nguồn và kênh tưới của trạm bơm đọng nhiều rác bẩn.

Một người dân ở xóm 4, xã Nghĩa Mỹ cho biết: Trạm bơm Gò Găng chỉ vận hành thử duy nhất một lần rồi ngừng hoạt động. Chúng tôi thấy rất lãng phí vì trạm bơm được đầu tư tiền tỷ nhưng không được sử dụng hiệu quả. Vì trạm bơm không thể hoạt động nên sản xuất nông nghiệp của bà con ở xóm 3 và 4 rất khó khăn, thời điểm nắng hạn thiếu nước, nhiều diện tích đành bỏ hoang. Theo người dân, nguyên nhân việc trạm bơm này không hoạt động là do thiết kế máy bơm không đúng, hệ thống kênh dẫn nước chưa hợp lý bởi phần đầu kênh thấp hơn cuối kênh nên khó đẩy nguồn nước đến những vùng đồng cao, xa.

Trạm bơm tiền tỷ Gò Găng vẫn chưa bàn giao đưa vào sử dụng

Làm việc với chúng tôi, bà Cao Thị Hường - Chủ tịch UBND xã Nghĩa Mỹ thừa nhận: Công trình do UBND xã làm chủ đầu tư. Vận hành thử năm 2016 để bàn giao thì trục trặc nên dừng từ đó đến nay. Đáng ra thì đã phải bàn giao lâu rồi nhưng do thiết kế sai thực tế nên chưa bàn giao được, công suất thực tế cần cho trạm bơm hoạt động khoảng từ 10 - 12 KW thế nhưng công ty tư vấn thiết kế lại thiết kế công suất máy bơm lên tới 33 KW. Lỗi này là do đơn vị tư vấn thiết kế làm thiết kế sai thực tế và đơn vị thẩm định thiết kế lại không phát hiện ra. Bà Hường giải thích lý do thiết kế sai thực tế là do đơn vị thiết kế làm bản vẽ thiết kế gấp và do coppy nội dung của bản vẽ khác sang bản vẽ của trạm bơm Gò Găng nên mới sai số liệu. Về phương án xử lý, bà Hường cho biết UBND xã đang yêu cầu đơn vị thi công và đơn vị thiết kế phối hợp để hoàn chỉnh lại hồ sơ thiết kế.

Trong khi đó, ông Phạm Ngọc Thạch - Phó Chủ tịch UBND thị xã Thái Hòa cho rằng: Việc thuê thiết kế, thẩm định do UBND xã chủ động, thị xã không quản lý. Ở đây, UBND xã Nghĩa Mỹ đã lựa chọn đầu tư công trình sai, vị trí thi công chưa chuẩn; hệ thống mương, công suất trạm bơm, công suất máy chưa đồng bộ dẫn tới việc công trình hoàn thành mà không bàn giao sử dụng được. Lỗi đầu tiên là của UBND xã Nghĩa Mỹ rồi đến đơn vị thẩm định là các phòng chuyên môn của huyện.

Ông Thạch cũng phân tích thêm: Nguyên nhân của sự cố này là do năng lực của chủ đầu tư kém. UBND xã thuê đơn vị tư vấn chưa tốt. Đây cũng là bài học kinh nghiệm cho việc lựa chọn hạng mục đầu tư xây dựng cơ bản. Còn về cách thức xử lý sai phạm này thì ông Thạch cho biết cần phải xem lại, không phải nhất thiết cứ tiếp tục phải đầu tư sửa chữa công trình này.