Nhiệm kỳ 2018-2023, Liên đoàn Lao động tỉnh Nghệ An đã bám sát Nghị quyết Đại hội Công đoàn các cấp, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nên hoạt động kiểm tra, giám sát Công đoàn đã có nhiều chuyển biến tích cực tạo dấu ấn rõ nét. Ban thường vụ đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn quan trọng về công tác kiểm tra, giám sát, tạo điều kiện thuận lợi cho công đoàn các cấp tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. Nhận thức của các cấp công đoàn, nhất là người đứng đầu về tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát được nâng lên rõ rệt; hầu hết Ban thường vụ công đoàn các cấp đã xác định rõ vai trò trách nhiệm, thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; tình trạng “khoán trắng” cho UBKT thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát cơ bản đã được khắc phục. Công tác giải quyết và tham mưu giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo đảm bảo quy định; công tác phát hiện dấu hiệu vi phạm Điều lệ và các quy định được xử lý kịp thời. Với tinh thần quyết tâm cao, phương pháp lãnh đạo quyết liệt, khoa học, thái độ làm việc trách nhiệm, nghiêm túc nên trong nhiệm kỳ qua hoạt động kiểm tra, giám sát đã hoàn thành 100% các chỉ tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết đại hội XVIII Công đoàn tỉnh Nghệ An đã đề ra và chỉ tiêu giao nhiệm vụ của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Công đoàn ngành Công Thương kiểm tra việc thực hiện điều lệ công đoàn tại CĐCS Khách sạn Giao Tế

Trong 5 năm qua Ủy ban kiểm tra Công đoàn các cấp tổ chức kiểm tra việc chấp hành Điều lệ Công đoàn Việt Nam 13.261 cuộc; Kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản và hoạt động kinh tế của công đoàn 14.042 cuộc; tổ chức được 3.269 cuộc giám sát. Các cấp công đoàn trong tỉnh đã tiếp 185 lượt người đến phản ánh, tư vấn, kiến nghị và nhận 183 đơn khiếu nại, tố cáo. Thông qua công tác kiểm tra, giám sát, UBKT các cấp đã chấn chỉnh và ngăn ngừa kịp thời các sai phạm trong tổ chức công đoàn. UBKT công đoàn các cấp đã can thiệp giúp người lao động được bồi thường với số tiền 417.642.000 đồng, 143 người được trở lại làm việc, 4 người được hạ mức kỷ luật, số người được giải quyết về lương là 16 người, số người được giải quyết về Bảo hiểm xã hội là 13 người. Đề xuất xử lý 2 cán bộ Công đoàn, kiến nghị truy nộp gần 3,7 tỷ đồng tài chính Công đoàn... Kết quả đạt được của UBKT công đoàn các cấp đã góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XVIII Công đoàn Nghệ An, xây dựng giai cấp công nhân và tổ chức công đoàn ngày càng vững mạnh.

Tuy vậy, trong quá trình hoạt động thực tế cho thấy hoạt động của UBKT Công đoàn còn gặp rất nhiều khó khăn như: cán bộ làm công tác kiểm tra ở công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở và cơ sở là kiêm nhiệm nên việc triển khai thực hiện nhiệm vụ thiếu chủ động; trình độ, nghiệp vụ kiểm tra còn yếu; chất lượng và hiệu quả kiểm tra chưa cao, đôi lúc chưa làm tốt công tác kiểm tra, giám sát; việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát vẫn còn nhiều bất cập, việc xây dựng và thực hiện chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát chưa cụ thể, thiếu trọng tâm. Công tác kiểm tra, giám sát ở một số công đoàn cơ sở chưa đi vào nề nếp, còn chồng chéo; phương pháp kiểm tra, giám sát của công đoàn và Uỷ ban kiểm tra chưa được đổi mới. Hoạt động giám sát đối với tổ chức và đoàn viên công đoàn chưa tạo chuyển biến rõ nét, có nơi còn nhầm lẫn giữa giám sát trong tổ chức công đoàn với giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. 

Đoàn kiểm tra LĐLĐ tỉnh cùng LĐLĐ huyện kiểm tra quản lý, sử dụng tài chính công đoàn tại CĐCS Công ty CP sữa TH

 Nhiệm kỳ 2023-2028 tổ chức Công đoàn sẽ chịu nhiều tác động của nền kinh tế thị trường đến tư duy, định hướng xây dựng cơ cấu tổ chức, nội dung  hoạt động. Chức năng cơ bản, cốt lõi của tổ chức Công đoàn là đảm bảo quyền lợi hợp pháp chính đang cho người lao động, bảo vệ được người lao động trong quan hệ lao động. Tuy nhiên trong bối cảnh hiện nay, cần phải đảm bảo ngoài lợi ích của người lao động, Công đoàn cũng phải mang lại lợi ích cho chủ sử dụng lao động để các hoạt động công đoàn có tính bền vững, nhận được sự ủng hộ từ phía các doanh nghiệp. Ngoài ra Công đoàn mặc dù là một đoàn thể chính trị -xã hội trong hệ thống chính trị nước ta, tuy nhiên lại mang nhiều đặc thù về chức năng, nhiệm vụ, về thu - chi tài chính, về tham gia các quan hệ pháp luật, về tính quốc tế và tính pháp lý rộng rãi. Hoạt động công đoàn là hoạt động đoàn thể tuy nhiên lại phải tuân thủ nguyên tắc hoạt động do pháp luật quy định, yêu cầu cao về tính thiết thực, hiệu quả hoạt động phụ thuộc vào nhiều chủ thể. Do đó bên cạnh việc hoàn thiện chính sách pháp luật về Công đoàn mà cụ thể là Luật Công Đoàn để phù hợp với các yếu tố trên, hoạt động Công đoàn  còn đòi hỏi công đoàn các cấp phải tiếp tục củng cố, kiện toàn, nâng cao hoạt động Công đoàn trong đó chú trọng chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát.

Đại hội XIX Công đoàn Nghệ An xác định: Công tác kiểm tra, giám sát được các cấp công đoàn đặc biệt coi trọng, nhằm tiếp tục phòng ngừa, chấn chỉnh hoạt động công đoàn các cấp theo mục đích, tôn chỉ của Điều lệ Công đoàn. Chấp hành nghiêm các Nghị quyết, Chỉ thị và Quy định của Công đoàn Việt Nam trong thời kỳ hội nhập. 

Để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của tổ chức Công đoàn, và hoạt động của UBKT công đoàn các cấp; Công đoàn Nghệ An tiếp tục chỉ đạo các cấp Công đoàn  thực hiện tốt một số nhiệm vụ giải pháp cụ thể như sau:

Một là:  Nâng cao nhận thức và tăng cường sự lãnh đạo của ban chấp hành, ban thường vụ công đoàn các cấp đối với công tác kiểm tra, giám sát và hoạt động uỷ ban kiểm tra công đoàn. Tăng cường vai trò, trách nhiệm của ban chấp hành, ban thường vụ, chủ tịch công đoàn các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và hoạt động ủy ban kiểm tra công đoàn; tổ chức sơ kết, tổng kết hoạt động ủy ban kiểm tra hàng năm và nhiệm kỳ.

Công đoàn Khu kinh tế Đông Nam tổ chức tập huấn Công tác kiểm tra tại CĐCS cho cán bộ làm công tác kiểm tra

Hai là: Tiếp tục đổi mới phương pháp hoạt động ủy ban kiểm tra, tăng cường số lượng và nâng cao chất lượng các cuộc kiểm tra, giám sát: Tập trung thực hiện các nhiệm vụ như kiểm tra chấp hành Điều lệ; kiểm tra việc thu, phân phối, sử dụng, quản lý tài chính, tài sản; Hàng năm Ủy ban kiểm tra Liên đoàn Lao động tỉnh tổ chức kiểm tra ít nhất 25% công đoàn cấp dưới về tài chính và chấp hành Điều lệ Công đoàn. Chú trọng công tác kiểm tra tài chính Công đoàn trong các doanh nghiệp. Đảm bảo 100% các DN có trên 500 lao động trở lên được công đoàn cấp trên kiểm tra, giám sát về quản lý, sử dụng tài chính tài sản. Tổ chức hội thảo, trao đổi kinh nghiệm hoạt động và cập nhật, hệ thống hóa các văn bản, chính sách, tài liệu mới có liên quan đến hoạt động kiểm tra cho cán bộ kiểm tra công đoàn. Thường xuyên đăng tải thông tin chuyên mục về công tác kiểm ra, giám sát và hoạt động ủy ban kiểm tra trên trang tin điện tử của Liên đoàn Lao động tỉnh để kịp thời giải quyết những vướng mắc trong hoạt động thực tiễn của uỷ ban kiểm tra công đoàn. 

Ba là: Thường xuyên kiện toàn, củng cố tổ chức ủy ban kiểm tra công đoàn các cấp. Xây dựng đội ngũ cán bộ ủy ban kiểm tra công đoàn các cấp có phẩm chất, năng lực, nhiệt tình, bản lĩnh, khách quan, trung thực và am hiểu công đoàn, chính sách pháp luật, thông thạo nghiệp vụ và có điều kiện hoạt động. Cơ cấu chủ nhiệm uỷ ban kiểm tra là uỷ viên ban thường vụ công đoàn cùng cấp.

Bốn là: Nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ uỷ ban kiểm tra công đoàn. Hàng năm tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ cho cán bộ ủy ban kiểm tra công đoàn các câp. Nội dung bồi dưỡng nghiệp vụ sát với thực tiễn hoạt động của uỷ ban kiểm tra công đoàn mỗi cấp. Có kế hoạch đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ kiểm tra như tài chính, pháp luật và công đoàn tại các cơ sở đào tạo phù hợp với từng chuyên ngành để nâng cao trình độ, năng lực đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng cho cán bộ ủy ban kiểm tra công đoàn các cấp hàng năm.

Năm là:  Đảm bảo điều kiện làm việc và hoàn thiện cơ chế chính sách đối với cán bộ uỷ ban kiểm tra công đoàn.  Ban chấp hành, ban thường vụ công đoàn các cấp quan tâm, sắp xếp thời gian và tạo điều kiện để cán bộ ủy ban kiểm tra công đoàn các cấp tham gia các hoạt động của ủy ban kiểm tra. Có cơ chế đảm bảo hoạt động và can thiệp, bảo vệ kịp thời khi cán bộ uỷ ban kiểm tra bị xâm phạm; hỗ trợ, giúp đỡ cán bộ UBKT công đoàn khi gặp khó khăn.

Phát huy những kết quả đã đạt được và khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quá trình tổ chức, hoạt động, nhiệm kỳ mới đòi hỏi UBKT Công đoàn các cấp, nhất là UBKT Công đoàn cơ sở cần thực hiện quyết liệt và đồng bộ các nhóm giải pháp nêu trên, góp phần thực hiện tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức công đoàn, nhất là trong công tác chăm lo, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, người lao động, xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh./.